De toekomst begint vandaag! Inhoudsopgave Voorwoord Twee sporen Over wie hebben we het? Hoe verder? Contact Bijlagen Bijlage 1 Ook in de kaders? Hoe is het proces ‘Politievak 2020-2024 ingericht? Vier expertmeetings Interviews Papers Bijlage 2 Overzicht geïnterviewde personen Vanuit de politieorganisatie Bijlage 3 De negen papers op een rij Deel 1. Trends & Ontwikkelingen Deel 2. Het Politievak Deel 3. Politieorganisatie & politiemedewerkers Bronnen Dankwoord Managementsamenvatting Deel 1: Wat gebeurt er in de samenleving? Deel 2: Wat verwacht de politie van medewerkers in 2020-2024? Deel 3: Vier scenario’s voor 2020-2024 Deel 4: Wat verwachten medewerkers van de politie in 2020-2024? 16 richtingaanwijzers voor 2020-2024 Het politievak in 2020-2024 is complexer. Gemiddeld is een hoger opleidingsniveau nodig. Nu al blijft het opleidingsniveau van de politie achter bij het gemiddelde opleidingsniveau in Nederland. De medewerker Intake is het visitekaartje van de politieorganisatie. Een mbo-niveau is nodig plus een aantal persoonlijke kwaliteiten. Wijkagent en diender op straat ontwikkelen zich tot ‘veiligheidsfunctionaris’. Rechercheurs zijn in 2020-2024 van allerlei pluimage en niet per se blauw opgeleid. De informatiemedewerker is een voorbeeld van ‘ontblauwing’ van de operationele sterkte. Het politiewerk in de verschillende politieprocessen heeft een aantal gemeenschappelijke kenmerken die verwijzen naar een andere manier van werken en samenwerken. De beschikbare financiële middelen, de inzet van arbeidsbesparende technologie en de rolverdeling met private partijen zijn de draaiknoppen voor de politie om de kwantitatieve en kwalitatieve vraag naar politiemedewerkers te bepalen. Het aanbod op de arbeidsmarkt voor de nationale politie is voor 2020-2024 onzeker. Ken de energiebronnen van de vier generaties bij de nationale politie. Geef generatie Y de ruimte, maar begeleid ze wel. Betrek de pragmatische generatie tijdig bij de werving en opleiding van de digi-generatie. Ontregel HRM en flexibiliseer de rechtspositie en de arbeidsvoorwaarden tot op individueel niveau. Experimenteer met nieuwe samenwerkingsvormen en talentmanagement. Geef invulling aan medewerkersparticipatie. Zet onorthodoxe wervingsmethoden in en bied een breed palet aan arbeidsvormen aan. Zoek naar vernieuwing, bespreek dilemma’s én behoud het goede. Medewerkers creëren zelf de politieorganisatie van de toekomst. Deel 1 Wat gebeurt er in de samenleving 1. We gaan naar een netwerksamenleving Proces 1 Globalisering: grenzen vervagen Gevolgen voor de politie? Proces 2 Informatisering: de virtuele wereld kent geen grenzen Datamining Ambient intelligence Virtual reality Lokalisering Andere ontwikkelingen Gevolgen voor de politie? Proces 3 Individualisering: mensen willen eigen keuzes maken Gevolgen voor de politie? Paper: Geestelijke gezondheidszorg en maatschappelijke ondersteuning in tijden van bezuinigingen: wat zijn de gevolgen voor de politie? 2. We worden ouder en zitten in een economische crisis Demografische ontwikkelingen Gevolgen voor de politie? Economische ontwikkeling Gevolgen voor de politie? Politieke ontwikkelingen Gevolgen voor de politie? 3. Wat zijn de thema's voor de politie? Thema 1: van criminaliteit naar onveiligheid Thema 2: verwachtingen van burgers Thema 3: media Thema 4: lokale veiligheidsnetwerken Thema 5: privatisering Thema 6: betrokkenheid, burgers en bedrijven Thema 7: grensoverschrijdende samenwerking Thema 8: naast straf worden ook andere waarden belangrijk Thema 9: technologie Thema 10: nieuwe rechten van de burger 4. Wat betekent dit voor de strategische prognose? Deel 2 wat verwacht de politie van medewerkers in 2020 - 2024 5. Dit is de ambitie van de politie 6. De medewerker intake in 2020 Dienstverleningsconcept Bereikbaar is Service en gemak biedt Snel en adequaat handelt Informeert Aanspreekbaar en toegankelijk is Adviseert Vertrouwen van de burger heeft Kenmerken van de intakefunctie Kenmerk 1: Kwaliteit staat centraal Kenmerk 2: Intake als eerste schakel in proces Kenmerk 3: Toenemende mondigheid Kenmerk 4: Ingewikkelder aangiftes Kenmerk 5: Technologie Wat betekent dit voor de medewerker intake? 7. De wijkagent en agent op straat in 2020 Agent op straat Sam Wijkagent Robin Contextgedreven werken Kenmerk 1: informatiegestuurd Kenmerk 2: netwerkend werken Kenmerk 3: burgergericht Paper: Vertrouwen in de politie Kenmerk 4: virtuele en fysieke aanwezigheid Paper:Dilemma's voor de politie in maatschappij 3.0. Gevraagd: 'de gevorderde diender' Kenmerk 5: van wijk tot wereld Wat betekent dit voor de wijkagent en de agent op straat? 8.De rechercheur in 2020 Een vak in ontwikkeling Probleemgericht werken Kenmerk 1: informatiegestuurd Kenmerk 2: netwerkend werken Kenmerk 3: burgergericht Kenmerk 4: virtueel en fysiek Kenmerk 5: van wijk tot wereld Wat betekent dit voor de functie van rechercheur? Paper: Hoe regel je ruimte? 9. De informatiemedewerker in 2020 Intelligence-gestuurd politiewerk Kenmerken van de informatiefunctie Kenmerk 1: fysiek en virtueel Kenmerk 2: netwerkend werken Kenmerk 3: van wijk tot wereld Wat betekent dit voor de informatiemedewerker? 10. Wat betekent dit voor de strategische personeelsprognose? Deel 3 vier scenario's voor 2020-2024 11. Eerst twee kernonzekerheden Onzekerheid 1: de economische ontwikkeling: groei of krimp? Onzekerheid 2: sociaal-maatschappelijke ontwikkeling: alleen of samen? Assenstelsel 12. Vier toekomstbeelden Scenario 1: de particuliere wereld Hoe ziet deze wereld eruit? Wat is het veiligheidsvraagstuk? Wat is de rol van de politie? Scenario 2: de collectieve wereld Hoe ziet deze wereld eruit? Wat is het veiligheidsvraagstuk? Wat is de rol van de politie? Scenario 3: de polariserende wereld Hoe ziet deze wereld eruit? Wat is het veiligheidsvraagstuk? Wat is de rol van de politie? Scenario 4: de uitruilwereld Hoe ziet deze wereld eruit? Wat is het veiligheidsvraagstuk? Wat is de rol van de politie? 13.Hoeveel politiemedewerkers zijn er nodig? Vijf factoren die de omvang en samenstelling beïnvloeden Factor 1: beschikbare financiële middelen op basis van politieke besluitvorming Factor 2: maatschappelijke vraag Factor 3: uitbesteden of zelf doen Factor 4: technologie Factor 5: politievak Personeelsprognoses in de vier werelden Scenario 1: de particuliere wereld Scenario 2: de collectieve wereld Scenario 3: de polariserende wereld Scenario 4: de uitruilwereld 14.Wat betekent dit voor de strategische personeelsprognose? Deel 4 wat verwachten medewerkers in 2020-2024 van de politie? 15.De arbeidsmarkt is onzeker Paper: Relevantie van onzekerheden op de externe arbeidsmarkt voor de strategische personeelsplanning van de Nationale Politie 16.Wat verwachten de verschillende generaties? Vier generaties aan het werk (1)De heldere digi-generatie, geboren tussen 2000 – 2015. (2)De authentieke generatie Y, geboren tussen 1985 en 2000. (3)De pragmatische generatie, geboren tussen 1970 en 1985 (4)De verbindende generatie X, geboren tussen 1955 en 1970 Onderzoek van Bontekoning Generatie Y Wie zijn de jongeren van generatie Y? De toekomstige digi-generatie Paper: Hoe de politie vitaal, eigentijds en aantrekkelijk voor alle generaties kan zijn. 17. Wat verwachten de persona’s? Wens 1: flexibiliteit en keuzevrijheid Verschillende soorten dienstverband Flexibele arbeidsvoorwaarden Bestedingsvrijheid Geen standaard functiebeschrijvingen meer Ontregel HRM en flexibiliseer de rechtspositie en de arbeidsvoorwaarden tot op individueel niveau Paper: De politieorganisatie als flexibele organisatie Wens 2: zingeving is leidend Actieve zelfsturing Blijven leren, ontwikkelen en spirituele groei Zorg voor een ‘fun’ werkomgeving Zorg voor leidinggevenden die ruimte en steun geven Experimenteer met nieuwe samenwerkingsvormen en talentmanagement. Geef invulling aan medewerkersparticipatie. Wens 3: openheid en diversiteit Veiligheidsmensen Zorg voor een brede opleiding Scouten vanaf de basisschool Veelkleurig entree Zet onorthodoxe wervingsmethoden in en bied een breed palet aan arbeidsvormen aan Dilemma’s Individuele ruimte - collectiviteit Flexibiliteit – continuïteit en behoud van kennis Zoek naar vernieuwing, bespreek dilemma's en behoud het goede. 18.Wat betekent dit voor de strategische personeelsprognose? Medewerkers creëren zelf de politieorganisatie van de toekomst.